میدان داری هنر ، در جنگ نرم

مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در یادداشتی که اخیراً برای برنامه سازان و عوامل صداوسیما مرقوم نمودند، به غیرقابل انکار بودن جنگ نرم اشاره کردند: «.. جنگ نرم همه جانبه دشمن، قابل انکار نیست. با این حال برخی آن را انکار می‌کنند و این خود نیز بخشی از جنگ نرم است.». آماج شناسی جنگ نرم دلالت بر هدف قرارگرفتن همه ساحت‌های انسان دارد. ساحت اندیشه و باورها، هنر، عواطف و ذائقه‌ها و ساحت نماد‌ها و رفتار‌ها آماج اصلی جنگ نرم و میدان‌های مبارزه و نبرد نرم هستند. مدت‌ها است بازیگران نرم با هدف قرار گرفتن اندیشه و باور‌ها یا عواطف و ذائقه‌ها انتظار داشتند نماد‌ها و رفتار‌های جامعه هدف را آن گونه که خود می‌خواهند و در راستای ایده‌ها و منافع خود جهت دهند و از این رهگذر تغییر ساختار‌های (سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و...) بازیگر رقیب را محقق سازند.

 

 

امروزه به موازات الگوی موصوف، عاملان جنگ نرم و تهاجم فرهنگی در تلاش‌اند تا با آماج قرار دادن هنر، به درون اندیشه، ایمان و عواطف کنشگران نفوذ کرده و از این طریق به هدف‌های مورد نظر دست یابند. عرصه هنر (شامل سینما، تئاتر، تلویزیون، گرافیک، موسیقی و ...) یکی از مهمترین جولانگاه‌های نبرد نرم است و استفاده از هنر برای عاملان جنگ نرم ابزاری راهبردی به شمار می‌آید. نکته اساسی این است که هنر به جای مدیریت اندیشه و تفکر، با انگیزه و عواطف انسان سر و کار دارد و در نتیجه اثربخشی آن سریعتر و تحرک بخش‌تر است. بر اساس نظریه فوق، عرصه هنر برای عاملان جنگ نرم، ارزش راهبردی دارد. به همین دلیل، سرمایه سنگینی در حوزه هنر و هنرمند با هدف تغییر نرم در جوامع رقیب صرف شده است. در حال حاضر، به تعبیر رهبر معظم انقلاب «در این جنگ، هنرمندان و اهالی فکر و نظر، در حکم نیرو‌های مسلح در جنگ سختند.» در واقع، هنر در عصر حاضر مهمترین عرصه انتقال ارزش‌های غربی و ضددینی به شمار می‌آید.

 

 

رهبر معظم انقلاب نیز به این امر و ضرورت برنامه ریزی و طراحی برای مقابله با این موج عنایت ویژه داشته و همواره هشدار داده اند؛ «دفاع از عظمت ایران، از فرهنگ ایران، از خانواده ایرانی، از حرکت باشکوه ملت ایران و... فقط با سخنرانی و نگارش نیست؛ هنر باید میدان دار باشد.» (۲۵/۸/۹۷) به طور حتم، بازیگران جنگ نرم، رسانه و عوامل آن را یک سلاح راهبردی می‌دانند. چرا که به زعم آن‌ها تأثیرگذاری رسانه و سیما بیشتر از هر ابزار دیگری است. سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز از این موضوع مستثنا نیست و همه اهالی اندیشه، برنامه سازان، کارگردانان و... در تهیه و تدوین برنامه‌هایی که به سمع و نظر مخاطب می‌رسد باید هویت اسلامی-ایرانی که در اشکال مختلف مثل دفاع از شهداء؛ ترویج سبک زندگی اسلامی، و انقلاب نمود می‌یابد، را محور و زیربنا قرار دهند؛ زیرا رسانه‌ها و صنایع هنری بهترین ابزاری هستند که می‌توانند سبک زندگی اسلامی و هویت ایرانی را به بیرون مرز‌ها انتقال دهند.